Thomas Eyck, uitgever van smaakvol en ambachtelijk design, op 59-jarige leeftijd overleden

Op 59 jarige leeftijd is ‘uitgever van design’ Thomas Eyck overleden. In 2007 startte hij het designlabel t.e. met een eerste collectie ambachtelijke emmers van tin van Studio Job en ragfijne drinkglazen van rank laboratoriumglas van Aldo Bakker. Met zulke smaakvolle en exclusieve designobjecten bouwde hij zijn hoogstpersoonlijke designselectie uit tot een internationaal succes. Minstens zo geliefd was Eyck, die overleed aan longkanker, om zijn charmante en energieke persoonlijkheid.

.

Zelf noemde hij zich een uitgever van eigentijdse vormgeving. “Zoals een boekuitgever zoekt naar nieuwe schrijvers en manuscripten, zo ben ik voortdurend op zoek naar interessante materialen, fabriekjes en ontwerpers.” De collectie van t.e. bestaat inmiddels uit zo’n tweehonderd producten – variërend van een behang van boekontwerper Irma Boom tot stijlvolle kunststofbloemen van Carole Baijiings of een gebreide poef van Christien Meindertsma. Telkens weer daagde hij een hedendaagse ontwerper uit om iets verrassends en doordachts te maken met ambachtelijke technieken als koper gieten, wol spinnen of riet vlechten. “Maar dan niet ambachtelijk in de zin van nostalgisch maar een handmatige productie waaraan veel tijd een aandacht is besteed”, zo zei Eyck.

Als een van de eerste producenten gaf Eyck ontwerpers de ruimte om te experimenteren met ambachten, nog ver voordat het een trend werd. Een nieuwe collectie begon met de keuze voor een materiaal. Hierbij legde Eyck zichzelf slechts één beperking op: het moest een natuurlijke grondstof zijn. “Een materiaal moet spannend zijn en een verhaal kunnen vertellen. Het hoeft geen zogenaamd oud materiaal te zijn. Het moet gaan over wat de ontwerper ermee wil doen en wat er mee kan. Aansluitend proberen we dan een ambachtelijk bedrijf te vinden dat de gebruiksvoorwerpen en kunstwerken die we willen ontwikkelen met de hand kan maken en dit met de grootste zorg en precisie zal doen. De combinatie van design en materiaal en een zorgvuldig proces van productontwikkeling – van het eerste idee tot de ‘finishing touch’ is cruciaal.”

Hij koos de ontwerper bij het materiaal, met altijd een scherp voor aanstormend talent. Ontwerpers legde hij vervolgens slechts één restrictie op: “Het moeten gebruiksvoorwerpen zijn en geen museumstukken.” Het exclusieve design is niet alleen aangekocht door tienduizenden designpuristen over de hele wereld maar ook door het Victoria & Albert Museum in Londen, het Cooper Hewitt in New York of het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Dat vond hij ‘vleiend’ maar ook niet meer dan dat.

De goedlachse Eyck begon zijn loopbaan bij aardewerkfabriek Koninklijke Tichelaar Makkum. Daar ontwikkelde zijn liefde voor materialen. “De klei voor de keramiek werd op een paar honderd meter afstand van de fabriek gegraven. Deze vrijwel waardeloze grondstof werd bewerkt, gemodelleerd en geschilderd om tot een waardevol product te komen. Ik was gefascineerd door de transformatie: hoe je met goed design en de juiste vakmensen van niets iets heel bijzonders kunt maken. Bij zo’n item voel ik de energie en tijd die erin is gestoken om het te maken.” Toen Tichelaar een jaar of vijf geleden stopte met de productie van aardewerk voor de consumentenmarkt nam hij dan ook onmiddellijk de kroonjuwelen van de voorraad op in zijn collectie.

Elk jaar lanceerde hij op de Milan Design Week een nieuwe familie producten. In uitzonderlijke gevallen nam hij wel eens een bestaand product van een van ‘zijn’ ontwerpers over. “Mits ze in de collectie passen. Het mogen geen losse flodders zijn.”

Het laatste product van t.e. is een wonderschone urn met een deksel van natuursteen, een ontwerp van Aldo Bakker. Eén exemplaar is voor Eyck zelf – de overige negen zijn te koop. Want goed design, zo was de stellige overtuiging van de gerespecteerde designuitgever, daar moet iedereen van kunnen genieten.