Het Rijksmuseum heeft een eerste druk van het natuurhistorische werk Metamorphosis insectorum Surinamensium verworven. Het is het meesterwerk van kunstenares en wetenschapster Maria Sibylla Merian (1647-1717). De van oorsprong Duitse Merian wijdde een deel van haar leven aan het bestuderen, beschrijven en tekenen van insecten in Suriname.
Voor haar geïllustreerde werk Metamorphosis insectorum Surinamensium uit 1705, met teksten en tekeningen van onder meer rupsen, vlinders en spinnen, trok ze samen met haar dochter naar Suriname. Volgens de Canon van Nederland, dat een pagina aan Merian heeft gewijd, was het voor die tijd „ongekend” dat een alleenstaande vrouw dat deed. Voor het boek over insecten en planten in Suriname deed Merian twee jaar onderzoek.
Magnum opus
Volgens het Rijksmuseum is Merians insectenboek het magnum opus van haar oeuvre. Ze was de eerste die de transformatie van rups naar vlinder in de natuurlijke habitat liet zien, aldus het museum. „Bijzonder is dat er ook beschrijvingen zijn van de omstandigheden waarin de informatie werd verzameld. Merian maakte gebruik van de kennis van tot slaaf gemaakte mensen en de oorspronkelijke bewoners van Suriname”, aldus Alex Alsemgeest, conservator van de Bibliotheekcollecties van het Rijksmuseum.
Goede exemplaren van de eerste druk uit 1705 komen zelden op de markt. De artistieke kwaliteit en wetenschappelijke vernieuwing, in combinatie met Merian persoonlijke geschiedenis en de koloniale context waren een reden voor het Rijksmuseum om het boek te verwerven voor ongeveer tweehonderdduizend euro. Wie het boek wil zien, kan een afspraak maken met de bibliotheek van het Rijksmuseum. Later zal het ook tentoongesteld worden, maar wanneer en in welke vorm, dat is nog niet bekend.
Maria Sibylla Merian (1647-1717) is een van oorsprong Duitse kunstenaar en naturalist. Haar stiefvader was de Nederlandse bloemenschilder Jacob Marrel en ze was getrouwd met de Duitse schilder en graveur Johann Andreas Graff. Dat is terug te zien in haar tekeningen, die intrigeren als wetenschappelijke stillevens, zoals het beeld van de verschillende stadia van twee vlinders.
