All

Het was even wennen met een peuter op schoot en een luidbellende partner aan de andere kant van de eettafel. Maar inmiddels blijkt uit onderzoek dat een merendeel van de Nederlanders ook wanneer het corona-virus straks is bedwongen thuis wil blijven werken – of op z’n minst deels. Gelukkig is er een ruimte keuze aan fraaie meubels om aan te werken. Het eerste product dat de grens tussen thuis en werk vervaagde was de Valentine, een blits felgekleurd typemachientje in 1969 op de markt gebracht door de Italiaanse fabrikant Olivetti.

Met een speelse draagbare typemachine zou thuiswerken fun worden, zo was de gedachte van ontwerper Ettore Sottsass (1917-2007), destijds art director van Olivetti. De typemachine werd verkocht in een aerodynamische cassette, zodat je er als een kekke aktetas mee over straat kon. Eenmaal thuis zouden zijn vrolijke kleuren het interieur opvrolijken. Het kille kantoorapparaat van metaal was een verleidelijk consumentenproduct geworden, dat eigenlijk meer leek op mondain kinderspeelgoed. Dat laatste kan ook zijn vanwege de harde en gladde kunststof ABS, waarvan ook legoblokjes worden gemaakt. Je zou er bijna door vergeten dat de Valentine ook een wonder van vernuft is. Het machientje moest immers  klein genoeg zijn om thuis onder het bed te schuiven. Daarvoor moesten de zwaai-armen opnieuw worden gerangschikt; functies als de spatiebalk en de zwenkarm kregen een ergonomische make-over. Eigenlijk werd het hele mechaniek door Sottsass opnieuw vormgegeven.

Ettore Sottsass ten tijde van het ontwerp van de Valentine

De bemoeienis van Sottsass, alom gezien als een van de sierlijkste ontwerpers van de 20ste eeuw, stopte overigens niet bij het vormen van deze ‘analoge iBook’. Zo koos hij de standaardkleuren wit, blauw, groen en rood. Al had de laatste zijn voorkeur – hoe kan het anders bij een product met de naam Valentine. De volledige reclamecampagne was in lipstick-rood en was bovendien zwaar beïnvloed door pop art; het apparaat zelf speelde daarin overigens een bijrol. Zo figureert het naast een stelletje dat rollebolt in het gras of een kortgerokte blondine op een hoogpolig tapijt die het toetsenbord met één vinger beroert, alsof het een behaarde mannentorso is. (Pikant detail: het plastic dopje op de lintspoel was gemodelleerd naar de vrouwentepel op het popart-schilderij American Nude van Tom Wesselman!) Thuiswerken was sexy. Zo ver zijn we tegenwoordig nog niet.

De Valentine van Ettore Sottsass werd in 1975 uit productie genomen door Olivetti. Op Catawiki worden regelmatig exemplaren aangeboden vanaf 100 euro.