In de serie ICONISCH LOGO worden onderzocht wat een effectief logo is. Want de logo’s zelf kennen we. Maar hoe zijn ze ontworpen – en waarom? Met deze keer de Twitter Bird, een logo dat is gemodelleerd naar de Gulden Snede. Al ziet Elon Musk dat anders…

Het Twitterlogo is misschien wel een van de sterkste logo’s van de afgelopen decennia. Het vogeltje representeer als het ware het bericht – een tweet. Het vogeltje oogt bovendien onschuldig, bijna lief. Dat beeld van een vrolijk kwetterend kanarietje wordt nog versterkt door de blauwe huiskleur. Blauw symboliseert, zoals we weten, van rust en vrede. Als lichtblauwe tinten worden – zoals Twitter – wordt het ook geassocieerd met transparantie en openheid. Je zou haast vergeten dat twitter ook het afvoerputje van de het internet is.

Slijmerig groen

Toch heeft het logo een lange weg afgelegd sinds de oprichting van het bedrijf in 2006. Het eerste Twitter-logo in 2005 bestond uit de merknaam in slijmerige, groene kleur, met dauwdruppels erop. Dat Twitter-logo moest verwijzen naar de natuur en vrijheid. Het werd alleen gebruikt terwijl het programma werd ontwikkeld en ontworpen. Waarom laat zich raden.

Bij de lancering werd een logo geïntroduceerd dat enigszins hierop voortborduurde. De merknaam Twitter in vrolijke, bijna cartooneske  letters was het logo maar wel werd gekozen voor frisblauwe kleur. De enige scherpe rand die te vinden is, is op de kleine letter ‘t’. Het logo werd ontworpen door ene Linda Gavin in slechts één dag. Het werd gespeld zonder hoofdletters, zoals voorheen, maar inclusief de klinkers voor een meer onmiskenbare uitstraling. De eenvoud van het logo was bedoeld om de eenvoud van het bedrijf weer te geven. Dit waren tenslotte de onbezorgde beginjaren van startups en mobiel internet.

De ‘Larry Bird’

De iconische Twitter-vogel, bekend als Larry Bird, werd voor het eerst geïntroduceerd in 2010. De keuze voor een vogel lag voor de hand door de associatie met de naam Twitter en berichten die ‘tweets’ worden genoemd. Deze eerste vogel – anders maar ook weer niet compleet ander dan die in het logo van nu –  werd door een van de medewerkers gekocht voor 15 dollar van stock-site. Het werd gestroomlijnd door Simon Oxley. Oorspronkelijk was het een cartoonachtige mascotte, met ogen, poten en wenkbrauwen en een olijk kuifje. Het silhouetbeeld verving hem echter al snel, met de poten verwijderd voor een meer minimalistische stijl. De vogel kreeg de koosnaam Larry Bird, genoemd naar de iconische NBA-speler. Deze vogels was achter nog niet het officiële logo. Dat bleef de blauwe merknaam.

Vanaf 2012 werd het Twitter vogeltje voortdurend verfijnd tot het huidige logo. Twitter verklaarde bij de lancering dat er lange tijd geen wijzigingen aan dit vogel-logo zouden worden aangebracht. Het zou het plezier van onbeperkte vrijheid en communicatie optimaal verbeelden. Ze veranderden ook de naam van de Twitter-vogel van Larry in simpelweg de ‘Twitter Bird’. Ook de vermelding van de naam Twitter werd geschrapt, omdat alleen de bijgewerkte vogel voldoende was om het merk te identificeren, zo was de gedachte. Terecht, zou blijken. Een eerste belangrijke wijziging in dit logo was de kleur, die een donkerdere tint kreeg. Dit om het logo beter te laten uitkomen op de witte achtergrond van een webpagina. Bovendien werden de pluisjes op de bovenkant van het hoofd en de bovenste veer verwijderd om het nieuwe Twitter-logo te vereenvoudigen.

Het Twitter-pictogram is een perfect voorbeeld van de gulden snede, een ontwerpprincipe dat een psychologisch aangenaam effect bevordert. Het logo is te herleiden tot de combinatie van vijftien perfect ronde cirkels die op elkaar liggen. Dit sublimeerde het idee van afgeronde hoeken, dat sinds de eerste in 2005 deel uitmaakt van elk Twitter-logo. Om het nog perfecter en visueel bevredigender te maken, liggen de verhoudingen tussen de grotere en kleinere cirkels dicht bij de gulden snede. Dit principe is ook toegepast dor onder meer door Apple, Pepsi en iCloud.

Lees hier over de historie van het Apple-logo: LOGO ICOON #1 – Apple: eenvoudig maar doeltreffend, dankzij de ‘bite’

Het hoofd van de vogel is naar boven gericht om vrijheid en hoop te symboliseren. Het ontwerp is gemaakt door Martin Grasser, die net was afgestudeerd aan het Art Center College of Design. Grasser bouwde duizenden vogelontwerpen voordat hij er 24 maakte, waaruit Twitter-baas Jack Dorsey uiteindelijk één keuze maakte. Zonder twijfel heeft het vogellogo een belangrijke rol heeft gespeeld in het succes van het bedrijf. Het was de focus van Twitter op eenvoud die het platform zo aantrekkelijk maakte. Iedereen mocht mee praten. Twitter was dan ook erg beschermend over dit logo, met expliciete regels tegen het op welke manier dan ook wijzigen van het logo. Dit strikte beleid heeft het bedrijf ook geholpen om op alle platforms een consistent merkimago te behouden. Geen vuiltje aan de lucht voor de Titter Bird dus. Zo leek het tenminste…

Elon Musk en Doge

In 2022 het platform werd gekocht door Elon Musk. Die veranderde de blauwe vogel deze week plotseling in de beeltenis van internetmemehond Doge. Dat is ook het logo van cryptomunt Dogecoin, waar Musk zwaar in investeert. Naar veruid heeft hij verleis op Twitter in één keer goedgemaakt met de waardestijging van de Dogecoin. Volgens financieel persbureau Bloomberg was de waarde van het bedrijf een uur na de logoverandering al met 30 procent gestegen. Het logo is alleen veranderd op de website van Twitter. In de app zien mensen de Twitter Bird gewoon.

Dat Musk voor de Dogecoin is niet zo vreemd. Deze cryptomunt ontstond uit de memecultuur en is bedacht door twee software-ontwikkelaars als parodie op de bitcoin. Ondanks de grappige intentie, is de munt echter uitgegroeid tot een wereldwijde hype met een marktwaarde van meer dan 13 miljard dollar. Kortom, het ideale speeltje voor een wispelturige en mediagenieke ondernemer als Musk.

UPDATE MAANDAG 24 JULI 2024

Twitter heeft een nieuw logo: het bekende blauwe vogeltje wordt vervangen door een witte X op een zwarte achtergrond. De naam verwijst naar Elon Musks bedrijf X Corp. Op den duur zal ook de naam Twitter vervangen worden door X. Musk nam Twitter oktober vorig jaar over voor 44 miljard dollar en ging daarna flink met de bezem door het bedrijf. Uiteindelijk ontsloeg hij driekwart van het personeel. Sinds de overname deed Musk, als tijdelijk ceo van Twitter, veel impopulaire ingrepen. Zo veranderde hij het beleid rond de ‘blauwe vinkjes’. Waar die eerst bedoeld waren om geverifieerde accounts van bekende personen en organisaties te herkennen, werd dat recent een icoon dat alleen betalende gebruikers krijgen. Door alle ingrepen begonnen adverteerders zich zorgen te maken. De vrolijke Twitter Bird vervangen door een witzwart kruis zal zeker geen verbetering brengen in deze imagoschade.