Dutch Design Week is inmiddels afgelopen. Maar deze week loodst DesignDigger je door het aanbod met een opvallende trend. Met vandaag: data visualisaties worden fysiek. Onzichtbare data beheersen ons leven. En die invloed is veel subtieler en strekt veel verder dan het rondpompen van nepnieuws en complottheorieën. Ontwerpers reageren juist op micro-schaal en opvallend genoeg met fysieke installaties.

Kijk HIER naar de uitzending van vrijdag 22 oktober van For Starters het dagelijkse ochtendprogramma van DesignDigger voor DDW-TV. Met vandaag Jos Klarenbeek & Aliki van der Kruijs en ontwerptalent Sanne Schuurman van Envisions. Terugkijken van eerdere uitzendingen kan HIER.

Interactieve animaties en optredens

Welke gegevens gebruiken en combineren deze internetreuzen? Hoe verzamelen ze die data? En wat werken de algoritmes die ons leven beïnvloeden? Het collectieve ontwerpproject Data West zoekt het antwoord op deze existentiële vragen op een behapbare schaal. Acht ontwerpers hebben zelf data verzameld over de inwoners van de Eindhovense wijk Woensel-West. Soms zijn statistieken daarbij het uitgangspunt, soms is de ontwerper van deur tot deur gegaan om data te achterhalen. Deze data zijn vervolgens op verschillende manieren gepresenteerd: met live optredens, een 3D installatie, interactieve animaties, getekende illustraties, een radioshow of tapijten. Dat roept allerlei vragen op. Welke data zijn het meest accuraat? Maar vooral: is er verschil tussen data die wordt geanalyseerd door mensen of algoritmes?

“Waarom weet Facebook ik van groen hou?”

Aan de hand van die data worden wij vervolgens gevoed op de tijdlijn van onze socials en krijgen wij advertenties te zien waarvan een algoritme heeft bepaald dat wij dat leuk vinden. Met als ultieme mindfuck: uiteindelijk worden wij de personen die de grote datacollectors als Facebook, Youtube en natuurlijk data-veelvraat Google willen dat wij zijn. Dat is het uitgangpunt van Julia Janssen heeft bijvoorbeeld een speelse manier bedacht om ons hiermee te confronteren. Data weten zelfs beter wie wij zijn dan wij zelf, dat is althans wat Janssen ons voorhoudt met Why I Like Green. Op haar tijdlijn van Facebook zag Janssen dat er steeds vaker berichten over musea, sportkleding voorbij kamen. Verrassender waren stukken over Japan en de American Mathematical Society. Maar de kleur groen? Is groen inderdaad mijn favoriete kleur, vroeg Janssen zich af? En zo ja, hoe weet Facebook dat dan?

Om dat te verbeelden heeft Janssen duizenden pingpongballen met een computergestuurde laser gegraveerd met de verschillende manieren waarop haar persoonlijke data worden vergaard, van de cookies tot het klikken of juist wégklikken van websites of reclames. Door als een bingo telkens een bal te pakken, wordt je uitgedaagd om na te denken over de vraag: op welke manier helpt deze data bij het bepalen dat Jullie Janssen van groen houdt?

Anonieme datacentra

Data zijn weliswaar ongrijpbaar maar manifesteren zich zichtbaarder in de gebouwde omgeving. De stroom aan koop-kliks, chat-interacties en Tinder-swipes heeft geleid tot immense maar anonieme datacentra. In deze magazijnen worden ontelbare servers gekoeld, waarbij enorme hoeveelheden warmte vrijkomen. Met Bathing in the cloud maakt Lucas de Ruiter deze onzichtbare wereld van het datacenter zichtbaar. Daarvor paste hij in dit afstudeerproject aan de Design Academy Eindhoven diverse fotografische technieken toe, waaronder documentaire fotografie en abstracte animaties van de datastromen.

Met als uiteindelijke doel de fysieke architectuur van data demystificeren. Vaak zijn het anonieme dozen. Daarom wil hij het gebouw zelf transformeren tot een plek van ontmoeting en waar je off-the-grid gaat. Op het dak – in the cloud, zeg maar – moeten wellness centra komen. De sauna’s en stoombaden worden verhit met de warmte van de servers. Ook kan er gespeeld worden met een verbeelding van de datastroom met lichten Of nog analoger: hoe drukker de servers het hebben, hoe heter de sauna. Veel fysieker kunnen data niet worden ervaren.