In de serie ICONISCH LOGO worden onderzocht wat een effectief logo is. Want de logo’s zelf kennen we. Maar hoe zijn ze ontworpen – en waarom? De opvallende gelaagde letters en de kleurrijke pictogrammen voor de Olympische Spelen van 1968 met zouden het eerste totaalontwerp zijn voor een mondiaal event. Maar vooral was het de perfecte verbeelding van het onrustige en revolutionaire jaar 1968.

Jaar: 1968

Ontwerper: Lance Wyman (ism Peter Murdoch)

In 1963 kreeg Mexico als eerste Latijns-Amerikaanland de organisatie van de Olympische spelen toegewezen. Een unieke kans om Mexico-Stad te laten zien als een moderne hoofdstad met veel meer te bieden dan piñata’s en feesten. Maar er waren ook vragen. Mexico kende grote voorspoed door de het economische Mexican Miracle maar was het in staat om het grootste event ter wereld vlot te trekken. Met sportlocaties in   hart van de stad, zouden meertalige menigten moeten navigeren door een van ‘s werelds meest bevolkte stedelijke omgevingen. Kortom, de mondiale trots van Mexico stond op het spel. Toch was de organisatie zo gedurfd om voor het ontwerp van de huisstijl een prijsvraag uitgeschreven.

Pre-Colombiaanse archeologie

Een van deelnemers was een 29-jarige grafisch ontwerper uit New York, Lance Wyman. Hij was spoorslag naar Mexico gereisd met collega Peter Murdoch, een Britse industrieel ontwerper, voor inspiratie. Geen van beiden had Mexico eerder bezocht en begonnen mrt een bezoek aan het plaatselijke historische museum, net als alle toeristen eigenlijk. Daar viel het oog van Wyman op artefacten uit het pre-Colombiaanse Mexico met een opvallende grafisch lijnenspel.

Terug in New York verbond Wyman deze oude Mexicaanse optische kunst met de toen in opkomende pop art tot een hypnotiserend logo. Uitgangspunt waren de vijf Olympische ringen waarin Wyman het jaartal 68 verwerkte. Vervolgens werd in dezelfde geometrische stijl ‘Mexico’ geschreven. Met dit ontwerp verbond hij het oude en nieuwe elan van  Mexico. Hij won de prijsvraag – uiteraard.

Luister vooral ook de podcast over de totstandkoming van het ontwerp van Lance Wyman op 99 Percent Invisble – Mexico 68 – 99% Invisible

Kleurrijke pictogrammen

Wyman werkte vervolgens twee jaar in Mexico om dit idee verder uit te werken. Als eerste volgde een compleet nieuw meerlagig lettertype dat zo herkenbaar was dat het direct werd verbonden met de Olympische Spelen. Ook werd een totaal ontwerp uitgedacht van posters en pictogrammen om overal in de stad te gebruiken – zelfs de uniformen die het personeel en de vrijwilligers droegen waren in dezelfde gestreepte stijl. Het was een beetje psychedelisch en swinging maar ook kunstzinnig en vooral hyper modern. Het was de perfecte verbeelding van het onrustige en revolutionaire jaar 1968. De gekromde zwart-wit lijnen zouden de internationale look worden van eind jaren zestig worden.

Minder hip maar nog veel belangrijker voor het welslagen van de Spelen waren de pictogrammen die de 100 duizenden bezoekers wegwijs moesten maken in de stad. Dus de ontwerpcampagne werd omgezet in een navigatiesysteem met een kleur-gecodeerde kaart met pictogrammen die iedereen kan ‘lezen, ongeacht de taal of cultuur. Het zeer bekende lettertype was ook daarbij het grafische uitgangspunt. Elk stadion in de stad, elke sport waren afgebeeld met optische patronen in verschillende kleuren van de branding, die overeenkwamen met de kleur-gecodeerde kaart, waardoor een eenvoudig en opvallend navigatiesysteem ontstond. De hoofdwegen kregen een kleurcode met gekleurde spandoeken die aan straatverlichting hingen. Het zou worden uitgerold tot in de metro, waar het tot op de dag van vandaag in gebruik is.

Gekopieerd door Mevis van Deursen én Thonik

Nog nooit eerder was de branding voor de Olympische Spelen zo uitgebreid en compleet. Logo’s, lettertypen, kleuren en iconen vormden één herkenbare en samenhangende identiteit. Wymans ontwerpen en campagne zouden een nieuwe standaard zetten voor de toekomstige branding van grote evenementen als de Olympische Spelen.

Het lettertype zou veelvuldig worden gekopieerd, onder meer voor de identiteit van Museum Boijmans van Beuningen van ontwerpbureau Mevis Van Deursen in 2003. Het museum gebruikt deze re-brand vandaag nog steeds, in een re-make door Thonik.