In kunstcentrum Tetem staan dit een immersive installation en een interactieve exposities die virtual reality en sensorische technologie gebruiken. In de augmented reality installatie LEAFDE staat ‘het recht van de plant’ centraal. De Nederlandse ‘white privileged’ en 50+ heteroman Ton Nieuwenhuis onderzoekt daarin hoe het narratief van planten ingezet kan worden om met technologie een menselijke verhaal te vertellen.

Planten krijgen onderdak, zorg en ruimte om hun verhaal (geschiedenis) te vertellen. Het ‘plantenasiel’ vertelt het verhaal van planten, maar daarmee ook het verhaal van de mensen in het leven van de planten. Het maakt ingewikkelde thema’s die nu spelen – inclusiviteit, bestaansrecht, meervoudige perspectieven, eigenaarschap – op een eenvoudige manier bespreekbaar. LEAFDE is een ‘levende installatie’ die – zolang er voldoende care is – mensen bewust maakt van de situatie waarin we ons bevinden en de vaardigheden die nodig zijn om als samenleving te overleven.

Technologie voor de zintuigen

Ook te zien in Tetem: de interactieve tentoonstelling Morphogenic Angels and Pink Moonrock Cries van kunstenaarscollectief Keiken (nog 1 januari t/m 2023) . De drie internationale kunstenaars achter dit collectief Tanya Cruz, Hana Omori en Isabel Ramos onderzoeken verschillende versies van de metaverse en onze aanwezigheid daarin.

Voor Keiken biedt de metaverse de mogelijkheid om technologie te ontwikkelen die veel meer in verbinding staat met ons lichaam en onze geest. Oftewel: technologie die onze zintuigen, emoties en bewustzijn activeert. Bezoekers van Morphogenic dragen een soort ‘buik’ en luisteren naar een geluidsinstallatie met ultrasone geluiden waarmee dieren als vleermuizen, dolfijnen, walvissen en vogels met elkaar communiceren. De buik – die ook een fysiek gevoel en trillingen geeft op het lichaam – versterkt het inlevingsvermogen in andere levensvormen.

Full body avatar

In een begeleidende VR-installatie geeft Keiken ruimte om te transformeren in een digitale full body avatar. Tot slot wordt een film vertoond waarin Keiken teruggrijpt naar de geboorte van het bewustzijn en de mogelijkheden toont van meerdere bewustzijnsvormen. De poëtische film verkent de geboorte van het bewustzijn, de vroege kindertijd en de mogelijkheden van meerdere vormen van bewustzijn in de metaverse.

Lees ook deze longread van wetenschapper Mirjam Vosmeer over de metaverse: LONGREAD Wat moeten we met de metaverse? Het antwoord is aan ons – en niet aan ‘big tech’

Voor Keiken biedt de metaverse de mogelijkheid om bestaande structuren van onze samenleving los te laten en technologie te ontwikkelen die veel meer in verbinding staat met ons lichaam en onze geest, zegt curator Ella Buzo van Tetem. “Deze technologie kan onze zintuigen, emoties en bewustzijn activeren.” De expositie Morphogenic sluit aan bij Tetem’s programmalijn Futures Literacy. Futures Literacy over de vaardigheid die de mens in staat stelt te anticiperen op meerdere mogelijke toekomsten.

Keiken betekent ‘ervaring’ in het Japans. Het creëren van nieuwe ervaringen is dan ook de kern van de praktijk van Keiken. Met behulp van Extended Reality (XR), films, games en blockchain verbeelden de kunstenaars een metaverse waarin meerdere identiteiten, perspectieven en realiteiten bestaan. In deze wereld zijn tijd en ruimte vloeibaar en is transformatie mogelijk door het samenvoegen van ons biologische en digitale lichaam.

Over Tetem

In Tetem speelt digitale cultuur een hoofdrol in de programmering. Met hybride tentoonstellingen en de brede randprogrammering daaromheen wordt het verhaal verteld van een maatschappij die in ontwikkeling is. Tetem is een onderzoekend presentatieplatform in een rijk netwerk van creatieve makers en denkers die werken vanuit de beeldende kunst, maar zich niet daartoe beperken. Ze opereren in het veel bredere veld van digitale media, techniek, wetenschap en design. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor educatie en co-creatie met publiek en partners uit andere domeinen.