De tweejaarlijkse kunstbeurs Unfair Amsterdam vergeeft de opdracht voor de inrichting door middel van een prijsvraag voor jonge architecten. Deze is dit jaar gewonnen door Daan Vulkers en Keimpke Zigterman, die samen het Amsterdamse bureau Unknown Architects vormen. Uitgangspunt van hun ontwerp Collage city is een plattegrond die bestaat uit vier historische stadsontwerpen. “Wij hebben de kunstbeurs benaderd alsof het een tijdelijke stad is.” De beursvloer beslaat de volledige Zuiveringshal op het Westergasfabriekterrein in Amsterdam en biedt ruimte aan veertig jonge kunstenaars.

Na een grondig historisch onderzoek selecteerde Unknown Architects vier utopische stadsplannen uit de 20ste eeuw als vertrekpunt. Voisin is een radicaal stedenbouwkundig plan uit 1925 van Le Corbusier waarbij delen van Parijs werden gesloopt voor kruisvormige hoogbouw. Een stadsplan van Bauhaus-architect Ludwig Hilbesheimer gaat uit van een strenge hiërarchie tussen straten en de verschillende gebruikers. Golden Lane van Alison & Peter Smithsons uit 1952 is een wederopbouw plan voor het na-oorlogse London dat uitging van een strikte scheiding van autoverkeer en voetgangers op verhoogde straten. De meest recente inspiratie is een postmodern stadsplan van Léon Krier uit de tachtig.

Deze zeer uiteenlopende stadsplattegronden vormen de basis van een zeer gevarieerde plattegrond, waarin Unfair-bezoekers als het ware kunnen dwalen. Er zijn lange vergezichten – “brede stadsboulevards” – maar ook doodlopende steegjes en een centraal plein. De letterlijke blikvanger is een loopbrug die een panorama biedt over de hele beursvloer.

• 

• 

Unfair Amsterdam is corona-proof door strikte timeslots van een uur voor de bezoekers. De beurs is nu twee maanden open in plaats van één weekeinde. Ook biedt het grillige ontwerp voldoende uitwijk mogelijkheden op momenten dat bezoekers elkaar tegenkomen.

• 

• 

De opdracht wordt vergeven met de Unfair Architects Award, een prijsvraag die inmiddels een behoorlijk statuur heeft. Eerdere winnaars zijn onder meer Arna Mackic die met Lorien Beijaert als Studio LA in 2014 de kunstbeurs inrichtte. Mackic zou in 2017 de prestigieuze Jonge Maaskantprijs winnen. Het Unfair-ontwerp van 2016 was van Donna van Milligen Bielke, de latere winnaar van de Prix de Rome. De winnaar van 2018 was Tomas Dirrix, die zich liet inspireren door vroegere handelsmarkten die waren gebouwd van tenten en stokken. De wanden in zijn ontwerp hadden scherpe hoeken en verrassende uitsneden en doorkijkjes.

---